Τι περιλαμβάνει η αποδοχή κληρονομιάς;
Η κληρονομιαία περιουσία αποτελείται από το ενεργητικό και το παθητικό. Το ενεργητικό αφορά όλα τα ακίνητα που κληρονομούνται (π.χ. σπίτια, οικόπεδα ή αγροτεμάχια) και τυχόν τραπεζικά προϊόντα (π.χ. ομόλογα) ή χρήματα σε τραπεζικούς λογαριασμούς. Επίσης, στο ενεργητικό της περιουσίας ανήκουν και άλλα αντικείμενα όπως κοσμήματα, οχήματα και έργα τέχνης. Από την άλλη, το παθητικό της κληρονομιάς περιλαμβάνει τα χρέη της περιουσίας και εάν το παθητικό ξεπερνά το ενεργητικό, ο κληρονόμος μπορεί να αιτηθεί αποποίηση αυτής.
Ποιοι ορίζονται ως κληρονόμοι;
Όταν δεν υπάρχει διαθήκη, ως κληρονόμοι ορίζονται εξ αδιαθέτου οι πιο κοντινοί συγγενείς του αποθανόντος. Οι πιο κοντινοί συγγενείς είναι ο/η σύζυγος και τα τέκνα αυτού. Σε περιπτώσεις όπου τα τέκνα έχουν αποβιώσει πριν, τότε η θέση τους καλύπτεται από τα παιδιά τους (εγγόνια), εάν και εφόσον υπάρχουν. Εάν δεν υπάρχουν τέκνα, οι κύριοι κληρονόμοι είναι ο/η σύζυγος και τα αδέρφια του αποθανόντος, ενώ αν δεν υπάρχει σύζυγος, τα αδέρφια.
Αντιθέτως, εάν έχει συνταχθεί διαθήκη, ο κληρονομούμενος μπορεί να ορίσει ποιοι θα είναι οι κληρονόμοι της περιουσίας του, αλλά και το ακριβές ποσοστό που θα κληρονομηθεί. Επιπροσθέτως, στη διαθήκη είναι δυνατόν να περιέχονται άτομα, τα οποία δεν μπορούσαν να είναι κληρονόμοι του αποθανόντος με άλλον τρόπο. Όμως, ο κληρονομούμενος, εάν το επιθυμεί, μπορεί να αποκλείσει κάποιους νόμιμους κληρονόμους, αποκληρώνοντάς τους. Σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να αναγράφεται ξεκάθαρα ο λόγος αποκλεισμού τους.
Πώς μπορεί να πραγματοποιηθεί η αποδοχή κληρονομιάς;
Η αποδοχή κληρονομιάς μπορεί να πραγματοποιηθεί με δύο τρόπους, με ρητή αποδοχή ή με σιωπηρή αποδοχή κληρονομιάς. Στην περίπτωση της ρητής αποδοχής κληρονομιάς, συντάσσεται συμβολαιογραφικό έγγραφο που επικυρώνει την αποδοχή. Η ρητή αποδοχή πραγματοποιείται σε περιπτώσεις όπου πρέπει να αποκτηθεί κυριότητα επί ακινήτου και μεταγράφεται στο αρμόδιο Υποθηκοφυλακείο. Έτσι, κάποιος μπορεί να είναι κληρονόμος κάποιων ακινήτων, χωρίς αυτό όμως να σημαίνει ότι διαθέτει κυριότητα πάνω σε αυτά. Αν δε γίνει αποποίηση της κληρονομίας, μετά το πέρας τεσσάρων (4) μηνών από τον θάνατο του κληρονομούμενου ή από τη δημοσίευση της διαθήκης, τότε θεωρείται ότι ο κληρονόμος έχει πραγματοποιήσει σιωπηρή αποδοχή της κληρονομιάς.
Διαδικασία αποδοχής κληρονομιάς
Το δυσάρεστο γεγονός μιας απώλειας συνοδεύεται από τεράστια γραφειοκρατία για την αποδοχή κληρονομιάς. Εξαιτίας αυτού όλο και περισσότεροι άνθρωποι ορίζουν έναν έμπειρο δικηγόρο να αναλάβει τη διαδικασία αποδοχής κληρονομιάς, χωρίς λάθη. Ειδικότερα, η διαδικασία αποδοχής κληρονομιάς περιλαμβάνει τα παρακάτω βήματα:
- Δήλωση θανάτου του κληρονομούμενου στην αρμόδια Δ.Ο.Υ.
- Κατάθεση της διαθήκης στο Ειρηνοδικείο που ανήκει η κατοικία του αποθανόντος.
- Εάν και οι κληρονόμοι επιθυμούν αποποίηση της κληρονομίας θα πρέπει να το κοινοποιήσουν το αρμόδιο Ειρηνοδικείο.
- Μετά τη δημοσίευση της διαθήκης στο αρμόδιο Ειρηνοδικείο, στην αρμόδια Δ.Ο.Υ απαιτείται η πληρωμή του φόρου κληρονομιάς.
- Σύνταξη συμβολαιογραφικής πράξης αποδοχής κληρονομιάς, η οποία στη συνέχεια μεταγράφεται στο αρμόδιο Υποθηκοφυλακείο.
- Μετά την αποδοχή της μεταγραφής, οι κληρονόμοι θα πρέπει να υποβάλουν φορολογική δήλωση Ε9, στην οποία θα αναγράφονται τα ακίνητα που κληρονόμησαν.
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την αποδοχή κληρονομιάς, η Δικηγόρος στο Αιγάλεω Παρασκευή Βασιλοπούλου βρίσκεται στη διάθεσή σας. Η έμπειρη δικηγόρος επιδιώκει τη συνεχή ενημέρωσή της σχετικά με τις αλλαγές της νομοθεσίας. Η ενασχόλησή της με το Κληρονομικό Δίκαιο την καθιστά την πλέον κατάλληλη για να σας κατευθύνει σχετικά με κληρονομικά ζητήματα. Το γραφείο μας βρίσκεται στη διάθεσή σας για να αναλάβει τα γραφειοκρατικά ζητήματα της αποδοχής κληρονομιάς. Επικοινωνήστε με το δικηγορικό μας γραφείο για να μάθετε περισσότερα σχετικά με την αποδοχή κληρονομιάς.
Αποποίηση κληρονομιάς
Όταν ο κληρονομούμενος αποβιώσει, οι κληρονόμοι του (είτε αυτοί που αναφέρονται στη διαθήκη, είτε εξ ’αδιαθέτου) αποκτούν αυτοδίκαια την κληρονομιά, χωρίς να προβούν σε κάποια ενέργεια. Όμως, δεν αποδέχονται όλοι οι κληρονόμοι σε όλες τις περιπτώσεις την κληρονομιά. Η άρνηση των κληρονόμων αυτή αποδίδεται νομικά ως αποποίηση κληρονομιάς.
Τι ορίζεται ως αποποίηση κληρονομιάς;
Όταν η κληρονομία που έχει επαχθεί σε έναν κληρονόμο από διαθήκη ή εξ αδιαθέτου είναι κατάχρεη, τότε ο κληρονόμος μπορεί να μην την δεχθεί, δηλαδή να την αποποιηθεί. Επομένως, ως αποποίηση κληρονομιάς ορίζεται η δήλωση ενός κληρονόμου ότι δεν επιθυμεί να αποκτήσει την περιουσία του θανόντος. Σε αυτό το σημείο είναι χρήσιμο να αναφερθεί ότι η αποποίηση αφορά την κληρονομιά στο σύνολό της και όχι μέρος αυτής.
Αποποίηση κληρονομιάς: Σε πόσο χρονικό διάστημα πρέπει να προβεί ο κληρονόμος στη δήλωση αποποίησης;
Όπως προαναφέρθηκε, μετά τον θάνατο του κληρονομούμενου η περιουσία του «περνά» αυτόματα στους κληρονόμους του. Βάσει νόμου, ο κληρονόμος που ζει στην Ελλάδα έχει τέσσερις μήνες προθεσμία να καταθέσει τη δήλωση αποποίησης κληρονομιάς στο αρμόδιο Ειρηνοδικείο.
Η προθεσμία κατάθεσης της δήλωσης αποποίησης ξεκινά από την ημέρα θανάτου του κληρονομούμενου ή από τη μέρα που γνωστοποιήθηκε στον κληρονόμο, αν δεν υπάρχει διαθήκη. Σε περιπτώσεις που υπάρχει διαθήκη, η αποποίηση πρέπει να γίνει μέσα στο διάστημα τεσσάρων μηνών από τη δημοσίευση της διαθήκης. Αρμόδιο Ειρηνοδικείο θεωρείται ο τόπος κατοικίας του θανόντος κληρονομούμενου πριν αποβιώσει. Όσοι εκ των κληρονόμων διαμένουν στο εξωτερικό έχουν περισσότερο χρονικό διάστημα για τη δήλωση αποποίησης στη διάθεσή τους, αφού η δήλωση πρέπει να γίνει εντός δώδεκα μηνών. Εάν και εφόσον παρέλθουν οι παραπάνω προθεσμίες χωρίς ο κληρονόμος να προβεί σε κάποια ενέργεια, τότε θεωρείται ότι αποδέχεται την κληρονομιά (πλασματική αποδοχή κληρονομιάς).
Αποποίηση κληρονομιάς από ανήλικο τέκνο
Σε περιπτώσεις όπου ένα ανήλικο τέκνο είναι ο κληρονόμος μιας επαχθούς περιουσίας, η διαδικασία διαφοροποιείται ελαφρώς. Πιο συγκεκριμένα, απαιτείται δικαστική απόφαση, η οποία θα επιτρέπει στους γονείς του να αποποιηθούν την κληρονομιά για λογαριασμό του. Μόλις κατατεθεί η αίτηση, ορίζεται δικάσιμος ημερομηνία. Οι γονείς του ανήλικου παρουσιάζονται στο δικαστήριο και δηλώνουν ότι η αποποίηση της κληρονομιάς είναι η καλύτερη επιλογή για το τέκνο τους. Τέλος, όπως και στην περίπτωση των ενηλίκων, το χρονικό διάστημα για τη δήλωση αποποίησης είναι τέσσερις μήνες.
Ποια δικαιολογητικά απαιτούνται;
Για να προβεί κάποιος σε αποποίηση κληρονομιάς θα πρέπει να έχει συγκεντρώσει τα κάτωθι δικαιολογητικά:
- Δελτίο αστυνομικής ταυτότητας
- Ληξιαρχική πράξη θανάτου
- Πιστοποιητικό πλησιέστερων συγγενών
- Πιστοποιητικό περί δημοσίευσης ή μη δημοσίευσης διαθήκης
- Πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης (προαιρετικά)
Τέλος, σε περιπτώσεις όπου η αποποίηση πραγματοποιείται με αντιπρόσωπο, στα απαραίτητα δικαιολογητικά πρέπει να προστεθεί και το έγγραφο παροχής ειδικής πληρεξουσιότητας.
Διαδικασία αποποίησης κληρονομιάς
Η διαδικασία αποποίησης είναι ολιγόλεπτη και αποτελείται από τα παρακάτω στάδια:
- Αυτοπρόσωπη εμφάνιση του κληρονόμου/των κληρονόμων (ή του ασκούντος τη γονική μέριμνα σε περιπτώσεις ανήλικου τέκνου) στο Ειρηνοδικείο
- Κατάθεση δικαιολογητικών
- Έλεγχος δικαιολογητικών
- Σύνταξη δήλωσης αποποίησης της κληρονομιάς και υπογραφή της από τον κληρονόμο
- Καταχώρηση της δήλωσης στα βιβλία του Ειρηνοδικείου, καθώς και στο Εθνικό Πληροφοριακό Σύστημα Πολιτικής Δικαιοσύνης
- Χορήγηση αντιγράφου της δήλωσης αποποίησης στον/στους κληρονόμους ή στους πληρεξούσιούς του.
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την αποποίηση κληρονομιάς, η Δικηγόρος στο Αιγάλεω Παρασκευή Βασιλοπούλου βρίσκεται στη διάθεσή σας. Η έμπειρη δικηγόρος επιδιώκει τη συνεχή ενημέρωσή της σχετικά με τις αλλαγές της νομοθεσίας και της νομολογίας. Η συχνή ενασχόλησή της με θέματα του Αστικού Δικαίου την καθιστούν την πλέον κατάλληλη για να σας κατευθύνει σχετικά με τη διαδικασία αποποίησης κληρονομιάς. Επικοινωνήστε με το δικηγορικό μας γραφείο για να μάθετε περισσότερα σχετικά με την αποποίηση κληρονομιάς
Posts
